ศูนย์เวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยว หรือ Travel Medicine โรงพยาบาล บี.แคร์ เมดิคอลเซ็นเตอร์ ให้บริการแก่นักท่องเที่ยวชาวไทย และชาวต่างชาติ ที่ต้องการเดินทางไปท่องเที่ยว ศึกษาดูงาน ไปทำงาน หรือไปราชการในประเทศต่าง ๆ โดยให้บริการคำปรึกษา และดูแลสุขภาพก่อนและหลังเดินทาง การฉีดวัคซีนป้องกันโรค ให้คำแนะนำเรื่องการป้องกันมาลาเรียอย่างถูกวิธี ตรวจสุขภาพ และออกใบรับรองแพทย์ก่อนเดินทาง

เวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยว หรือ Travel Medicine คืออะไร

เวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยว หรือ Travel Medicine เป็นศาสตร์ทางการแพทย์สาขาหนึ่ง ซึ่งพัฒนาขึ้นมากในช่วงประมาณ 20-30 ปีหลังมานี้ เนื่องจากมนุษย์เรามีการเดินทางกันอย่างแพร่หลายมากขึ้น ทำให้มีความเสี่ยงในการเกิดโรคหรือปัญหาสุขภาพต่างๆ ที่เกี่ยวกับการเดินทางได้ ยกตัวอย่างที่เราพอทราบกันดี เช่น เวลาเราไปเที่ยวตามป่าเขา เราต้องระวังโรคไข้ป่า หรือโรคมาลาเรีย เพราะเราเข้าไปในพื้นที่ที่มียุงก้นปล่องอยู่ ซึ่งเป็นตัวการนำโรค แต่ถ้าเราอยู่แต่ในเมืองเราก็จะไม่มีโอกาสติดไข้มาลาเรีย แต่เวลาไปเที่ยวป่าก็ต้องระวังไว้ หรือเวลาเราเดินทางไปประเทศแถบแอฟริกา หรือเอเชียใต้ อาจต้องระวังโรคไทฟอยด์ ซึ่งสาเหตุนำโดยอาหารที่ไม่สะอาด จำเป็นต้องระมัดระวังเรื่องอาหาร หรือพิจารณาฉีดวัคซีนกันไว้ล่วงหน้า เป็นต้น

นอกจากเรื่องโรคติดเชื้อต่างๆ แล้ว เวชศาสตร์การเดินทางและการท่องเที่ยว หรือ Travel Medicine ยังคลอบคลุมถึงภาวะทางสุขภาพอื่นๆ ที่ไม่ได้เกิดจากเชื้อโรค แต่ที่อาจเกี่ยวพันกับการเดินทาง อาทิเช่น ถ้าเราจะเดินทางไปในภูเขาหรือในแถบที่สูงมากๆ เช่น ทิเบต หรือเปรู เราอาจต้องระวังโรค High altitude sickness หรือ ถ้าคนเป็นโรคประจำตัวต่างๆ เช่นโรคหัวใจ โรคปอด หากจะเดินทางไปท่องเที่ยว หรือขึ้นเครื่องบินไกลๆ จะสามารถไปได้หรือไม่ และ ควรต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง เป็นต้น ซึ่งเหล่านี้ล้วนเป็นสิ่งที่เกี่ยวพันกับ Travel Medicine ทั้งสิ้น

นอกจากการป้องกันโรคแล้ว เวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยว ยังให้ความสำคัญต่อการดูแลรักษาโรคหลังการเดินทาง เช่น หากเราไปเที่ยวแอฟริกากลับมาแล้วมีไข้ หรือเกิดอาการท้องเสีย อาการที่เกิดขึ้นเหล่านั้น อาจจะเกิดจากการติดเชื้อโรคจากแอฟริกาก็ได้ ซึ่งอาจจะไม่เหมือนโรคที่เกิดขึ้นในประเทศไทย ดังนั้น ท่านที่ชอบการเดินทางท่องเที่ยว จำเป็นต้องเตรียมตัวให้พร้อมให้ดีก่อนการเดินทาง และหากมีปัญหาสุขภาพใดๆ เกิดขึ้นระหว่างหรือกลับจากการเดินทางแล้ว จำเป็นต้องบอกแพทย์ที่เข้ารับการรักษาด้วย ว่าท่านได้เดินทางไปไหนมาบ้างในช่วงที่ผ่านมา เพราะหากท่านไม่ได้บอกข้อมูลกับแพทย์เพียงพอ แพทย์อาจไม่ได้นึกถึงโรคของประเทศอื่น ๆ นอกจากนี้ ปัญหาสุขภาพในนักเดินทางไม่ได้ส่งผลกระทบเฉพาะตัวเท่านั้น แต่อาจมีผลกระทบถึงประชากรทั่วไปที่ไม่ได้เดินทางท่องเที่ยวด้วย เนื่องจากผู้เดินทางอาจเป็นพาหะนำโรคที่สำคัญจากประเทศนั้น ๆ กลับมา และทำให้มีการระบาดของโรคติดต่อข้ามประเทศได้  ซึ่งจะส่งผลกระทบในวงกว้างได้ เช่น การระบาดของโรค Ebola ในแอฟริกา การระบาดของโรค MERS ในตะวันออกกลาง การระบาดของโรคซาร์ส SARS และ ไวรัสโคโรนาสายพันธ์ 2019 จากประเทศจีน เป็นต้น

สำหรับในประเทศไทยหรือประเทศในแถบเอเซีย การแพทย์สาขา Travel Medicine อาจจะยังไม่ได้เป็นที่รู้จักแพร่หลายมากนัก สำหรับคนไทยแล้ว อาจไม่ทราบว่าก่อนเดินทางบางครั้งควรต้องปรึกษาแพทย์ด้วย แต่ในประเทศตะวันตก ทั้งในยุโรปและอเมริกา นับว่าเป็นเรื่องปกติและธรรมดา หากใครจะเดินทางไปเที่ยวต่างประเทศ โดยเฉพาะเที่ยวประเทศเขตร้อน เขาต้องไปพบแพทย์ก่อน เพื่อฉีดวัคซีน และขอคำปรึกษาต่างๆ

ปัจจุบัน ประเทศไทยมีการพัฒนาการแพทย์สาขานี้มากขึ้น นักเดินทางชาวไทย ก็เริ่มรู้และเห็นความสำคัญในการเตรียมตัวก่อนและหลังการเดินทางมากขึ้น เมื่อคนไทยได้รู้จักการแพทย์สาขานี้มากขึ้น และมีแพทย์เฉพาะทางด้าน Travel Medicine ที่มีความรู้ความสามารถ จะช่วยให้นักเดินทางท่องเที่ยวทุกคน มีความรู้ความเข้าใจ สามารถเตรียมตัวอย่างดีก่อนและหลังการเดินทาง ซึ่งจะทำให้การเดินทางเป็นไปอย่างราบรื่น มีความสุข และสุขภาพแข็งแรงตลอดการเดินทาง