ใครที่เคยคิดว่า “โรคปอดอักเสบ” ดูไกลตัว อาจจะต้องเปลี่ยนความคิดกันใหม่ เพราะปอดอักเสบเป็นโรคติดต่อที่พบได้มากในกลุ่มผู้สูงวัย และยังพบได้ตลอดทั้งปี ยิ่งถ้าเจอกับช่วงที่อากาศแปรปรวนด้วยแล้ว ลูกหลานยิ่งนิ่งนอนใจไม่ได้ เพราะความรุนแรงของโรคนี้ไม่ธรรมดาเลยทีเดียว
ปอดอักเสบ…มีสาเหตุมาจากอะไร?
ความจริงแล้วโรคปอดอักเสบนี้อาจเกิดได้จากทั้งการติดเชื้อและไม่ติดเชื้อ เพียงแต่ส่วนใหญ่แล้วมักจะพบว่ามาจากการติดเชื้อมากกว่า ซึ่งตัวเชื้อนั้นก็มีหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส และเชื้อรา โดยทั่วไปแล้วผู้ป่วยจะรับเชื้อเหล่านี้เข้าสู่ร่างกายผ่านทางระบบทางเดินหายใจ นั่นคือเราสามารถหายใจเอาเชื้อโรคเข้าไปเมื่อไหร่ก็ได้ และยิ่งถ้าร่างกายกำลังอ่อนแอ หรือมีภูมิคุ้มกันต่ำ ก็ยิ่งเพิ่มโอกาสในการติดเชื้อได้ นอกจากนี้ความรุนแรงของโรคจะมากหรือน้อย ก็ขึ้นอยู่กับสภาพความแข็งแรงของผู้ป่วยว่ามีมากน้อยเพียงใด
อาการแบบไหน…ที่บอกว่า “ผู้สูงวัย” กำลังโดน “โรคปอดอักเสบ” เล่นงาน
ส่วนใหญ่แล้วอาการของโรคปอดอักเสบ จะแสดงออกภายใน 1-2 วัน เริ่มจากมีไข้ หนาวสั่น ไอมีเสมหะสีเขียว สีเหลือง หรือไอมีเลือดปน บางคนมีอาการเหนื่อยหอบและหายใจลำบากร่วมด้วย เวลาไอหรือแม้แต่การหายใจเข้า-ออก ลึกๆ ก็จะรู้สึกเจ็บหน้าอก และอาการต่างๆ ก็จะแย่ลงอย่างรวดเร็ว แต่ก็ไม่ใช่ว่าทุกเคสจะมีอาการอย่างชัดเจน เพราะในบางคนอาจใช้เวลานานถึง 1-2 อาทิตย์กว่าจะมีอาการ โดยอาจมีเพียงแค่ไข้ต่ำๆ ปวดหัว ปวดเมื่อยตามตัว หรือปวดตามข้อ เห็นผู้สูงวัยมีอาการผิดปกติเหล่านี้เมื่อไหร่ ทางที่ดีควรรีบพาไปพบแพทย์จะดีที่สุด
ป้องกัน “ความทรมาน” ด้วยการ “ฉีดวัคซีน”
ถึงแม้โรคปอดอักเสบนี้จะดูรุนแรง แต่ในปัจจุบันก็มี “วัคซีนป้องกัน” เชื้อก่อโรคได้ โดยเฉพาะในวัยผู้สูงวัย ที่อยู่ในช่วงวัยที่ภูมิคุ้มกันและความแข็งแรงต่างๆ ลดลง เพราะยิ่งภูมิคุ้มกันต่ำ ร่างกายอ่อนแอ ก็ยิ่งมีโอกาสในการติดเชื้อมากกว่าปกติ ฉะนั้นแล้วเพื่อป้องกันความทรมานที่อาจเกิดจากการติดเชื้อจนกลายเป็นโรคปอดอักเสบนี้ ลูกหลานอย่างเราควรพาผู้สูงวัยในบ้านไปรับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคปอดอักเสบไว้จะดีกว่า เพราะนอกจากปัจจัยในเรื่องของอายุแล้ว คนที่มีภูมิคุ้มกันผิดปกติจากยา เช่น สเตียรอยด์ ยากดภูมิ ยาต้านมะเร็งบางชนิด หรือการได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะหรือไขกระดูก ก็ต้องระวังให้มาก พอๆ กันกับผู้ที่มีปัญหาเรื้อรังอย่างโรคปอด โรคหัวใจ โรคเบาหวาน หรือมีสภาวะที่มีการรั่วของน้ำไขสันหลัง ซึ่งนับเป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดโรคปอดอักเสบได้เช่นกัน
อย่างไรก็ตามแม้จะฉีดวัคซีนป้องกันแล้ว ก็อย่าลืมดูแลสุขภาพร่างกายของผู้สูงวัยให้แข็งแรง ด้วยการทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงเมื่อรู้สึกเป็นไข้ หรือมีความผิดปกติใดๆ เกิดขึ้น ก็ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษา ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้จนกลายเป็นโรคร้ายแรง